De opening van de netwerkbijeenkomst Gezonde Wijk in Breda door dagvoorzitter Marcel Brosens.
Zo'n honderd enthousiaste professionals kwamen op 30 november 2015 samen bij Podium Bloos in Breda voor de Netwerkbijeenkomst Gezond Wijk. Centrale vraag: samenwerken aan gezonde, vitale bewoners in de wijk, hoe pak je dat aan? Deze bijeenkomst is georganiseerd in samenwerking met GGD West-Brabant.
Onder andere GGD-adviseurs, huisartsen, welzijnswerkers, praktijkondersteuners en POH-GGZ leerden elkaar en elkaars werkveld kennen, door ontmoeting, gesprek en goede voorbeelden. Bingokaarten daagden de deelnemers uit elkaar actief op te zoeken. Men wist elkaar goed te vinden, bleek wel uit de volle bingokaarten.
"Wacht niet af"
Renze Bergsma, wethouder gemeente Woudrichem, benadrukte de noodzaak van samen aan de slag te gaan.
"Beleidsmatig zijn de decentralisaties doorgevoerd. Nu moeten we het met z’n allen concreet vormgeven. Hoe gaan we dat doen? Om dat te bereiken is het belangrijk dat de hele preventieketen elkaar beter leert kennen. Wacht niet af, maar stap zelf op elkaar af, laat naam en telefoonnummer achter. Dit kost tijd en investering, maar alleen al door deze volle zaal heb ik het vertrouwen dat de intentie er is."
NHG-zorgmodules Leefstijl
Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) heeft recent de NHG-zorgmodules Leefstijl uitgebracht. Daarin vinden huisartsen richtlijnen over leefstijladvisering en begeleiding van patiënten rond alcoholproblematiek, bewegen, stoppen met roken en gezonde voeding. Ton Drenthen van het NHG lichtte toe dat deze zorgmodules huisartsen een praktisch handvat bieden hoe om te gaan met deze leefstijlthema’s en met welke professionals zij daarbij samen kunnen werken. Daarnaast stelde de patiëntenfederatie NPCF Gezond Leven kaarten op voor in de huisartsenpraktijk. Patiënten weten vaak niet dat ze voor leefstijlvragen ook naar de huisarts kunnen.
Welzijn kan in de wijk een belangrijke rol spelen. Anja Hartmans, Surplus Welzijn, vertelt over de meerwaarde van welzijn. Bij mensen bij wie de problematiek breder is dan medisch, waar sprake is van bijvoorbeeld eenzaamheid, stress of schulden, kan een welzijnswerker veel betekenen. Door samen met de cliënt diens problemen en sociale situatie in beeld te brengen. Oplossingen kunnen bijvoorbeeld gezamenlijke eet- of beweegprogramma’s zijn of schuldhulpverlening of een maatjesproject.
Pim Assendelft, hoogleraar huisartsgeneeskunde Radboudumc, nam de zaal mee in de wereld van de huisartsenpraktijk, en de meerwaarde van verbindingen rond preventie met publieke gezondheid en welzijn en de mogelijkheden die hij daarvoor ziet. Zijn boodschap: "Leer elkaars wereld en taal kennen."
“Als je tien professionals met verschillende disciplines in je wijk kent, die om jouw patiënten heen zitten en naar wie je kunt doorverwijzen, kunnen zij werk uit handen nemen.”
Workshop Preventie in de wijk is samenwerken
‘Wie heeft een belangrijke rol bij preventie in de wijk?’ en ‘Hoe voorkomen we dat Eva (casus) van het kastje naar de muur wordt gestuurd?’ Deze vragen in de workshop van zorggroep Zorroo leiden tot een mooie discussie over samenwerken in de wijk.
Workshopdeelnemers lopen er tegen aan dat ziekenhuizen nog niet betrokken zijn. En doordat ze te maken hebben met veel organisaties en veel personen binnen organisaties is communiceren gecompliceerd en is onduidelijk wie wat doet. Suggesties die kunnen helpen: wees vooral pragmatisch; kom in actie, pak de telefoon. Laat samenwerking afhankelijk zijn van de casus. En denk vanuit die concrete situatie na over: pákken de professionals hun rol? Wie heeft/neemt de regie? Waar liggen de verantwoordelijkheden?
"Als we de patiënt/cliënt/burger centraal willen stellen, moeten we ons niet blindstaren op organisatorische of financiële problemen. Begin maar gewoon klein, schouders eronder en aan de slag!"
Workshop Een voor allen, allen voor een
Het Centrum voor Jeugd en Gezin hield elke maandagmiddag spreekuur in de huisartsenvoorziening, als pilot in wijk De Heuvel in Breda. Wat maakt het succesvol, dat komt aan bod in de workshop van GGD West-Brabant en gemeente Breda.
- De huisarts weet wat het CJG doet en voor welke problematiek hij zijn patiënten kan doorverwijzen. Voor thema’s als bedplassen, ADHD, schoolverzuim biedt de CJG veel expertise en dit ontzorgt de huisarts.
- Er zijn veel hulpverleners. Als huisarts heb je nu één aanspreekpunt waarop je kunt vertrouwen dat zij de problematiek goed oppakken.
- Je kunt patiënten binnen de praktijk doorverwijzen, dat werkt drempelverlagend om vervolg te geven aan de verwijzing.
- Je krijgt eenvoudig terugkoppeling over de patiënt.
- De POH kan tussenpersoon zijn voor huisarts en andere professionals.
- Je weet nu niet alleen wat je voor elkaar kunt betekenen, de uitdaging is dat je elkaar ook blijft vinden als je niet meer fysiek bij elkaar zit.
In groepen ging men de dialoog aan over wat zij zelf voor elkaar kunnen betekenen.
"Ik zit nog maar twee minuten in deze workshop met mede-professionals en weet nu al wat zij voor mij kunnen betekenen."
Workshop Samenwerkingsspel wijk De Heuvel
In dit wijkspel namen verschillende professionals uit de wijk De Heuvel in Breda hun samenwerking spelenderwijs onder de loep. Huis de Heuvel is een combinatie van een Brede school en voorzieningencentrum in Breda. Centrale vraag: Hoe kun je Huis de Heuvel weer tot plek van de bewoners maken?
De deelnemers waren verdeeld in twee teams. Eén team bestond voornamelijk uit professionals uit de wijk De Heuvel. Zij streden tegen de overige deelnemers. Wie van hen had de beste ideeën om het buurthuis weer tot een plek voor bewoners te maken? Daarover mocht de jury beslissen.
Tijdens het spel werden de wijkprofessionals zich ervan bewust hoeveel ze konden bereiken door samen op te trekken. Niet alleen als professionals onderling, maar ook met de bewoners samen. Momenteel is er een buurtcorporatie in oprichting. Daarnaast wil men actieve burgers werven. De belangrijkste les uit het wijkspel: bedenk een strategie hoe je je doel wilt bereiken.
Als je doel is dat bewoners in de wijk elkaar ontmoeten, is het buurthuis van De Heuvel dan per se de plek of kan het ook (tijdelijk) op een andere locatie? Of verhuur het buurthuis als vergaderlocatie, zodat bewoners minder kosten hoeven in te leggen. En als je actieve burgers wilt trekken, ga dan langs de deuren in straten waarin je veel animo verwacht. Wanneer zij meedoen, volgen de mensen die je écht wilt bereiken sneller.
Ook suggesties voor wat je met bewoners kan doen kwamen aan bod, zoals:
- organiseer een bingoavond,
- vraag mensen gerechten te koken vanuit hun cultuur voor een gezamenlijke maaltijd,
- houd een gezondste straat verkiezing,
- denk aan activiteiten voor jong en oud.
Veel enthousiasme om door te gaan
In de regio West-Brabant lopen al veel goede initiatieven en is er veel enthousiasme is om hier samen verder mee te gaan.
Zo inspireerde de boodschap van Pim Assendelft een jeugdarts en een medewerker van de gemeente. Zij gaan dit jaar een dag ‘elkaars wereld’ verkennen, zodat ze elkaar kunnen versterken om het kind centraal stellen vanuit de principes van positieve gezondheid. En ter plekke spraken de aanwezigen uit wijk De Heuvel af aan de slag te gaan en volgend jaar opnieuw samen te komen.
