CvB en de kracht van verbinding
Het voorbereiden, in gang zetten en uitvoeren van bevolkingsonderzoeken vraagt kennis en inzet van talloze partijen. Van het ministerie van VWS en zorgverzekeraars tot en met patiëntenverenigingen en brancheorganisaties. Van de Gezondheidsraad tot en met uitvoeringsorganisaties en beroepsverenigingen. Door de gezamenlijke inspanningen van organisaties èn professionals dragen de bevolkingsonderzoeken bij aan een gezondere samenleving.
Waarom bevolkingsonderzoeken?
Ziektepreventie is een belangrijk speerpunt van het ministerie van VWS. De landelijke bevolkingsonderzoeken zijn daar een onderdeel van en hebben als doel het realiseren van gezondheidswinst, dan wel het bieden van handelingsopties aan aanstaande ouders. Daarbij is het belangrijk dat de doelgroepen een geïnformeerde keuze kunnen maken of zij wel of niet willen deelnemen.
Onze opdrachtgever: VWS
De minister van VWS is eindverantwoordelijk voor het Nationaal Programma Bevolkingsonderzoek en is de opdrachtgever van het RIVM-CvB. Het ministerie van VWS bepaalt de randvoorwaarden, en financiert in een groot aantal gevallen de bevolkingsonderzoeken.
Onze rol: ‘spin in het web’
Het RIVM-CvB heeft van het ministerie VWS de taak gekregen om deze grote groep stakeholders optimaal met elkaar te laten samenwerken om het gezamenlijke doel – een goede en verantwoorde opzet en uitvoering van bevolkingsonderzoeken en screeningen - te realiseren. Deze bestaan uit een reeks van opeenvolgende handelingen: selecteren en uitnodigen deelnemers, het uitvoeren van het onderzoek zelf, het beoordelen en communiceren van de uitslag en de eventuele verwijzing naar de zorgverleners. Deze handelingen, vaak uitgevoerd door verschillende partijen, moeten goed op elkaar aansluiten. De rol van het RIVM-CvB is dan ook die van regisseur. We zijn de ‘spin in het web’ die de betrokken organisaties in de keten met elkaar te verbindt en ervoor zorgt dat de gezamenlijke doelen van bevolkingsonderzoek en screening (kosten)effectief, uniform, doelmatig en betrouwbaar worden nageleefd.
Programmacommissies, draaiboeken en uitvoeringkaders
Om dit te realiseren laat het RIVM-CvB zich bij elk afzonderlijk bevolkingsonderzoek en screening adviseren door landelijke programmacommissies. Deze bestaan uit vertegenwoordigers van de stakeholders die betrokken zijn bij de uitvoering van het betreffende bevolkingsonderzoek.
Daarnaast stelt het RIVM-CvB per programma een draaiboek of uitvoeringskader samen. Deze zijn bestemd voor iedereen die betrokken is bij het betreffende programma en beschrijven wat nodig is om de uitvoering van het bevolkingsonderzoek effectief te laten verlopen en welke afspraken daarvoor gelden.
Het RIVM-CvB voert de regie over de volgende programma’s:
- Borstkanker
- Baarmoederhalskanker
- Darmkanker
- Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie (PSIE)
- Prenatale screening op downsyndroom/Structureel Echoscopisch Onderzoek (SEO)
De screeningen bij pasgeborenen:
- Neonatale hielprikscreening
- Neonatale gehoorscreening
- Nationaal Programma Grieppreventie
De regierol houdt ondermeer in:
- Het stellen van kwaliteitseisen aan de uitvoering van bevolkingsonderzoeken en screeningen.
- Financiering en aansturing van organisaties die de bevolkingsonderzoeken enscreeningen uitvoeren.
- Monitoring en evaluatie van de bevolkingsonderzoeken en screeningen.
- Het bijeen brengen van kennis over de bevolkingsonderzoeken en screeningen.
- Het bieden van eenduidige voorlichting aan de doelgroep en het publiek zodat een geïnformeerde keuze mogelijk is.
- Zorgen dat de professionals de juiste informatie hebben om hun taak goed uit te voeren.
- Het voorbereiden en implementeren van innovaties binnen bestaande bevolkingsonderzoeken en screeningen en het invoeren van nieuwe bevolkingsonderzoeken.
De stakeholders betrokken in de bevolkingsonderzoeken:
- Screenings- en uitvoeringsorganisaties
- patiëntenorganisaties
- zorgaanbieders en hun beroepsverenigingen
- monitorende en evaluerende partijen
- referentiecentra
- overheidspartijen
- en vele andere organisaties.