Kijken naar veiligheid door verschillende brillen

Het jaar 2016 is voor mij het jaar van de nieuwe brillen. Nieuwe brillen om naar veiligheid te kijken. Ik zal uitleggen wat ik daarmee bedoel.

Het jaar 2016 was voor mij het jaar van de nieuwe brillen. De eerste nieuwe bril was die van versterking. Ons projectteam is gegroeid van drie naar twaalf medewerkers. De samenwerking met Linda Bellamy, de grondlegger van Storybuilder, hebben we structureel vormgegeven en we verwelkomen Niels Hollaar en Martijn Mud van RPS regelmatig bij het RIVM. Ook hebben we onze banden met de Universiteit Leiden/TNO verstevigd. We werken intensief samen met Jop Groeneweg. En ook Frank Guldenmund van de TU Delft is voor enkele dagen per week verbonden aan ons programma.

Verdieping in kwaliteit

We gingen daarnaast aan de slag met een verdiepende kwaliteitsaudit op Storybuilder. Dat was goed, leuk en leerzaam. En lastig, want consistentie bewaken is een stuk lastiger met een groter team. Maar het is gelukt! En ik ben blij dat we als team dit met elkaar kunnen delen. Zodat we als team veerkrachtig kunnen zijn.

We hebben ook door een nieuwe bril gekeken in alle gesprekken met onze samenwerkingspartners. We hebben door nieuwe brillen gekeken in de netwerkbijeenkomsten, waar veiligheidskundigen elkaar ontmoeten en kennis delen. En we hebben een nieuwe bril opgezet door inhoudelijk de nieuwe stroom van positieve veiligheid, ook wel veerkracht of resilience genoemd, te ontdekken.

Positieve veiligheid, veerkracht en vermogens

Wat ons betreft verenigen we het gangbare gedachtegoed met nieuwe benaderingen: het leren van dingen die minder goed gaan én het leren van je successen. Stil staan bij dat wat wél goed gaat. En niet alleen richten op fouten.

Het is immers de vraag of het zin heeft om alleen te focussen op valkuilen of fouten. Iedereen die wel eens iemand coacht of kinderen heeft, weet dat zoiets eigenlijk niet werkt. Mensen (of kinderen) raken gedemotiveerd, hebben er geen zin meer in. En de coach wordt ontslagen of de kinderen luisteren helemaal niet meer. Leerpunt van vele ouders en coaches is dan ook om je te richten op talenten.

Wat is het dan toch gek dat we in de veiligheidskunde zoveel alleen op die valkuilen letten. Ik hoor u al denken, hoezo? Het heeft ons toch veel gebracht? Ja, dat is ook zo. We hebben veel bereikt met het invoeren van technische maatregelen, met het invoeren van organisatorische maatregelen en met het inzetten op veiligheidscultuur. Dus met ons richten op gevaren en risico’s. Dat moeten we zeker niet vergeten of weggooien. Een aanvullende blik, ofwel een nieuwe bril, kan de ogen echter openen voor de blinde vlekken. Dus naast het onderzoeken en analyseren van ongevallen, wat wij gewoon blijven doen, gaan wij onderzoeken hoe successen kunnen bijdragen aan verbetering van veiligheid.

Storybuilder

Om het mogelijke falen vroegtijdig te kunnen herkennen, heb je kennis nodig over scenario’s, wat kan tot wat leiden en hoe vaak gebeurt dat dan? Dat doen we met Storybuilder. Dus het blijft van belang om te blijven ontwikkelen, trends te ontdekken en te herkennen. Samen met TNO en Pantamedia kijken we naar de samenhang tussen de context van het werk en het handelen van de mens, zodat je vroegtijdig kan herkennen welke type scenario’s waarschijnlijk en relevant kunnen zijn.

We kunnen ook leren van successen. Ons resilience raamwerk biedt de mogelijkheid om het ‘oude’ te verenigen met nieuw gedachtegoed. Wat ons betreft kan dat ook juist heel goed: regels stellen voor de bekende situaties en meer aandacht voor besluitvorming als de onzekerheid toeneemt. Daarnaast willen we bijdragen aan het leren van successen door werkende maatregelen te verzamelen.

In dit magazine leest u meer over hoe we dat in 2016 hebben gedaan. En daar gaan we mee verder. Met het ontdekken van nieuwe perspectieven, uit onze comfort zone gaan, zodat we samen met u veiligheid verder kunnen verbeteren. Doet u weer mee? Wij horen het graag!