Integraal afwegen - Groepen - Technische ontwikkeling - Nieuwe methoden

Integrale afwegingen

Dit thema gaat over de ontwikkeling van nieuwe instrumenten voor integrale afwegingen op het grensvlak van milieu (water en luchtkwaliteit), duurzaamheid, circulaire economie en gezondheid, veiligheid en infectieziekten (extern microbioom).

Belangrijk in dit thema zijn ook de transities naar een duurzame energie- en voedselvoorziening, waarin behoud van biodiversiteit en een gezonde (stedelijke) leefomgeving en veiligheid centraal staan. Verschillende RIVM’ers gaven de behoefte aan om meer integraal onderzoek te doen.Door in de hele keten te meten en generieke integrerende afwegingskaders en nieuwe modellering en forecasting instrumenten te ontwikkelen kunnen deze onderwerpen in samenhang onderzocht worden. Door integrale afwegingen te ontwikkelen komen dilemma’s beter naar voren en kan beter advies gegeven worden.

"Meer promotie van duurzame leefstijl op alle niveaus. Wonen, vervoer, voeding, beweging meer in lijn met draagkracht aarde."

Verschillende groepen in de samenleving

In de samenleving bestaan diverse groepen die extra aandacht moeten krijgen op gezondheidsgebied, met als doel om de gezondheidsverschillen te verkleinen. Hierbij wordt vooral onderzoek naar demografische verschillen belangrijk gevonden.

Solidariteit, gelijke kansen voor iedereen, eerlijk verdelen. Deze onderwerpen kwamen aan bod in de social media-uitvraag. De onderwerpen worden samen genoemd met gezondheid. Mensen die de vragenlijst invulden vinden het belangrijk dat iedereen, alle Nederlanders, hetzelfde krijgen. Ze noemen daarbij goede zorg, een gezonde leefstijl en gezond leven. Ook voeding werd samen genoemd met eerlijk verdelen. Denk hierbij op wereldschaal aan ondervoeding en honger, maar ook juist overgewicht.

Bij het SPR Young Event spitsten de gelijke kansen zich toe op het terugbrengen van gezondheidsverschillen. Ook in de RIVM-brede tonnenactie kwam dit onderwerp terug. Zo wilden RIVM’ers graag onderzoek onder gevoelige en kwetsbare groepen, waarbij ook preventie werd genoemd. RIVM’ers hechten ook belang aan onderzoek naar de lagere levensverwachting van mensen met een lagere SES en regionale gezondheidsverschillen.

Door SPR Young werd ook de kwaliteit van leven met een chronische ziekte belangrijk gevonden. De scholieren vroegen extra aandacht voor gender-diversiteit (LGBTQ). Opvallend was dat de ouderengroepen niets over bovenstaande onderwerpen hebben gemeld. 

Technische ontwikkelingen als onderwerp

Dit thema omvat technologische ontwikkelingen die gaande zijn, bijvoorbeeld op het gebied van (duurzame) energie en klimaatverandering/-adaptatie, genetica onderzoek, en de invloed van nieuwe technologie op de participatie van verschillende bevolkingsgroepen. 

Vanuit meerdere activiteiten kwam naar voren dat technologische ontwikkelingen belangrijk zijn voor de toekomst. De scholieren noemden vaak ontwikkelingen op het gebied van (verschillende vormen van) energie en ‘innovatie duurzaamheid’ kwam als een belangrijk thema naar voren. Energieverbruik en duurzame groene energie werden ook genoemd tijdens de stroopwafelactie en de social media-uitvraag. Scholieren noemden daarnaast ook robotica, automatisering en genetica onderzoek (CRISPR).

De ouderenbonden keken juist naar technologische ontwikkelingen om ouderenwoningen zodanig in te richten dat ze langer zelfstanding kunnen wonen. Ook werd de vraag gesteld hoe technologische ontwikkeling kan bijdragen aan het vergroten van veiligheid, sociale cohesie, en mentale en fysieke activiteit.

Tijdens het SPR Young Event werd ook de invloed van nieuwe technologie op maatschappelijke participatie genoemd. Ook denken de jonge RIVM'ers dat kunstmatige intelligentie een belangrijkere rol kan gaan spelen in de toekomst. Verder kwamen ze met een projectvoorstel voor mondiaal toepasbare technofixes: relatief goedkope innovaties voor de markt om klimaatverandering te beperken (zie ook 'Klimaat en transitie'). Maar ook zouden we moeten kijken wat er mogelijk is rond klimaatadaptatie, omdat we nu eenmaal moeten leven met de verandering die gaande is en we de klimaatverandering niet volledig kunnen tegengaan.

Nieuwe onderzoeksmethoden

RIVM’ers noemden veel  thema’s die te maken hebben met de manier waarop het RIVM zijn onderzoek verricht.  De burger-doelgroepen deden geen suggesties voor nieuwe manieren van onderzoek. Wel blijkt uit de resultaten dat alle doelgroepen oplossingen verwachten en niet alleen onderzoek naar de omvang van problemen.

Bij de RIVM’ers kwam de wens om meer innovatie-gericht onderzoek te gaan doen naar voren. Een term die daarbij vaak viel was Big Data. Daarnaast is een vraag hoe nieuwe of ongebruikelijke vormen van data verzameld en/of gebruikt kunnen worden om onderzoek te verrichten. Daarbij valt te denken aan het gebruik van satelliet- en sensorendata om luchtkwaliteit te meten, app- en internetdata voor het uitvoeren van bevolkingsonderzoeken, en data die uit Citizen Science- initiatieven voortvloeien als vervanger van zelf-verzamelde gegevens.

Een vorm van data die vaak terugkwam is het gebruik van genetische data (resulterend uit Next Generation Sequencing), om bijvoorbeeld kwetsbare groepen te identificeren, of de relatie tussen genen, darmflora en immuunsystemen te bestuderen.

Ook is door meerdere RIVM’ers de wens geuit om kennis van nieuwe (statistische en wiskundige) methoden, modellen en benaderingen op te doen als vervanging van of als aanvulling op oude manieren van aanpak. Voorbeelden zijn nieuwe forecast methoden en benaderingen die beter rekening houden met onzekerheid van risicoschattingen. Wat daarnaast veel terugkomt in de reacties van RIVM’ers is de aandacht voor het schatten van causale effecten van beleid (bv. bezuinigingen in de zorg op de volksgezondheid), blootstellingen (langetermijneffecten van Q-koorts, en de relatie tussen fijnstof en luchtwegklachten). Ook noemden zij interventies/behandelingen, zoals effect van nieuwe geneesmiddelen op de volksgezondheid, effect van gebruik blauwe lichtfilter op slaap en effect van interventie om het eten van rauw vlees te verminderen.