Blootstelling aan ioniserende straling en aderverkalking
We weten dat blootstelling aan ioniserende straling leidt tot een verhoogde kans op kanker. Ioniserende straling kan echter ook andere nadelige gezondheidseffecten hebben, zoals hart-en vaatziekten. Het RIVM heeft nu onderzoek uitgevoerd naar atherosclerose, ook wel aderverkalking genoemd.
Aderverkalking is een hart- en vaatziekte waarbij vetophopingen (plaques) in de wanden van slagaders worden gevormd die voor vernauwingen van het bloedvat kunnen zorgen. Het is al aangetoond dat blootstelling aan hoge doses ioniserende straling, zoals bij radiotherapie, het risico op deze ziekte verhoogt. Bij blootstelling aan lagere doses is hier nog geen consensus over, maar sommige recente onderzoeken die wereldwijd zijn uitgevoerd wijzen in deze richting. Epidemiologische studies die hierbij zijn uitgevoerd hebben tot nu toe niet tot een eenduidige conclusie geleid. Daarom hebben we als RIVM een andere aanpak gebruikt.
We hebben een model ontwikkeld dat de onderliggende biologische processen van aderverkalking beschrijft. Dit model hebben we vervolgens gecombineerd met experimentele data van plaques van eenmalig bestraalde en onbestraalde ‘ApoE-/- muizen’ . Deze muizen missen door mutatie het eiwit ApoE waardoor ze, in tegenstelling tot gewone muizen, wel plaques kunnen ontwikkelen. Daarom worden ze vaak gebruikt in onderzoek naar aderverkalking.De resultaten van deze studie onderschrijven dat blootstelling aan ioniserende straling het ontstaan van plaques bevordert. Ook blijkt dat het ontwikkelde model inzicht kan geven in de onderliggende biologische processen. Toekomstige experimenten kunnen hieraan verder bijdragen zodat het model in de toekomst kan worden uitgebreid en aangepastOm de precieze mechanismen te ontrafelen en uitsluitsel te geven over het effect van lage-dosis ioniserende straling is echter meer en uitgebreider onderzoek nodig.
Naar artikel