Het radon-op-de-werkplek onderzoek in 5 vragen

Waar gaat het onderzoek over?

In 2016 en 2017 heeft het RIVM een eenmalige meetcampagne uitgevoerd om de gemiddelde radon- en thoronconcentraties en gammadoses op werkplekken en in publiek toegankelijke gebouwen te bepalen. De metingen zijn afgerond en worden op dit moment geanalyseerd. De resultaten worden in de loop van 2018 gepubliceerd.

Waarom is dit gemeten?

Radon en thoron zijn radioactieve edelgassen die kunnen vrijkomen uit de bodem en daarvan gemaakte bouwmaterialen (zoals beton, baksteen en gips) en zo in gebouwen terechtkomen. Door radioactief verval ontstaan niet-gasvormige radioactieve stoffen die zich kunnen zich hechten aan stofdeeltjes in de lucht. Na inademing blijven ze achter in de longen en geven daar straling af. Doel van dit onderzoek is om een indicatie te krijgen van de radonconcentratie op werkplekken en in publiek toegankelijke gebouwen en om te achterhalen welke werkplekken te maken hebben met mogelijk hogere radonconcentraties. De resultaten worden onder meer gebruikt voor het vaststellen van een nationaal referentieniveau voor de jaargemiddelde radonconcentratie op werkplekken en in publiek toegankelijk  gebouwen. Deze verplichting volgt uit Europese regelgeving en is sinds 6 februari 2018 opgenomen in nieuwe nationale regelgeving op het gebied van stralingsbescherming (Besluit basisveiligheidsnormen stralingsbescherming).

Welke gebouwen zijn onderzocht?

Op basis van beroepssectoren is een selectie gemaakt van typen werkplekken en gebouwen die in aanmerking komen voor metingen. Uit iedere provincie is een gelijk aantal bedrijven uitgenodigd mee te doen.  Daarnaast zijn er specifieke werkplekken en publiek toegankelijke gebouwen geselecteerd waar mogelijk hogere radonconcentraties verwacht kunnen worden. De criteria hiervoor zijn type gebouw, type werkzaamheden en locatie. Te denken valt aan waterzuiveringsinstallaties door radon in grondwater of gebouwen in Zuid Limburg en het rivierengebied door hogere radonconcentraties in de bodem. Er hebben ruim 400 bedrijven en instellingen aan het onderzoek meegedaan.

Hoe is dit gemeten?

De metingen zijn door de bedrijven en instellingen zelf gedaan met detectoren die door het RIVM zijn opgestuurd. De radon- en thorondetectoren hebben een jaar gemeten. Voor de gammadosismeter is deze periode te lang. Deze hebben een half jaar gemeten. Daarnaast is er voor radon een aparte halfjaarsmeting uitgevoerd. (winter ’16-’17). Op deze manier was al eerder een goede indicatie beschikbaar van de radonconcentratie op werkplekken en in publiek toegankelijke gebouwen voor het vaststellen van een nationaalreferentieniveau. 

Wat hebben we aan deze resultaten? 

Met de resultaten hebben we een indicatie van de radon- en thoronconcentraties op werkplekken en in publiek toegankelijke gebouwen. We kunnen specifieke situaties beter in kaart brengen en de adviezen daarop aansluiten. In alle situaties is goed ventileren van de ruimte de belangrijkste maatregel om de blootstelling aan concentraties radon en thoron te verminderen.Daarnaast kunnen de resultaten van dit onderzoek helpen bij het opstellen van het nationaal radon actieplan om de langetermijnrisico’s van blootstelling aan radon te beheersen.