Duwtje in de veilige richting

In de zomermaanden start het RIVM met het testen van twee nudges bij het distributiecentrum van Albert Heijn in Zwolle. Het doel van deze nudges is om ongevallen met heftrucks als gevolg van automatisch handelen te voorkomen. 

Met nudging kun je automatisch gedrag beïnvloeden door een duwtje te geven in de goede richting, zonder mensen in hun vrijheid te beperken. Nudging richt zich vooral op snel en automatisch gedrag. In het verkeer kennen we verschillende voorbeelden van nudging. Denk aan het afremmen van de rijsnelheid door gestippelde fietsstroken op smalle polderwegen en de roodgekleurde smiley die oplicht bij een te hoge snelheid in de bebouwde kom.

Uit analyse van gegevens over ernstige ongevallen blijkt dat ‘menselijke fouten’ vaak een rol spelen bij het ontstaan van ongevallen. Het gaat dan om fouten zonder dat er bewust is gehandeld. Bijvoorbeeld een vergissing of afdwaling. Dit ‘automatische gedrag’ verander je niet met traditionele maatregelen zoals regels en sancties. Nudges kunnen automatisch gedrag wel beïnvloeden en daarmee een belangrijke bijdrage leveren aan een veiligere werkplek.

Van gezond naar veilig gedrag

Het RIVM deed eerder onderzoek naar het gebruik van nudging om een gezonde leefstijl en gezondheid te beïnvloeden. Ook onderzocht het RIVM de achterliggende werking en de mogelijkheden van nudging. Over de effectiviteit van nudging op het bevorderen van veilig gedrag op de werkvloer is nog weinig bekend. Het RIVM onderzoekt dit nu in opdracht van het ministerie van SZW. Daarbij geven de Nederlandse Vereniging voor Veiligheidskunde (NVVK), brancheorganisatie Evofenedex,  Rijksuniversiteit Leiden, Sectorinstituut Transport en Logistiek regelmatig feedback tijdens het onderzoek.