Invoering gecombineerde leefstijlinterventie: Creativiteit en gedrevenheid bij regio Utrecht

In oktober 2019 organiseerde het ministerie van VWS in het stadshuis van Nieuwegein een bijeenkomst over de invoering van de gecombineerde leefstijlinterventie (GLI). Veel betrokkenen vanuit gemeenten waren daar aanwezig. Arthur Kocken was daar ook. Hij neemt deel aan een werkgroep in de regio Utrecht die zich bezighoudt met implementatie van de gecombineerde leefstijlinterventie voor overgewicht.

'We hebben van de gelegenheid gebruik gemaakt door in de ochtend een regio-bijeenkomst te houden met de uitvoerders: leefstijlcoaches, diëtisten, buurtsportcoaches en beleidsmedewerkers van gemeenten. Zij moeten het tenslotte gaan doen. Er ontstond toen een inspirerende kruisbestuiving.'

Weg vrij via bestaande leefstijlinterventies

Bij het invoeren van dit pakket aan maatregelen op leefstijlgebied is samenwerken met zorgverzekeraars heel belangrijk voor gemeenten. De GLI wordt namelijk – onder bepaalde voorwaarden – vergoed uit de basisverzekering. Arthur Kocken: 'Gemeenten waarin al ervaring is met de interventie ‘bewegen op recept’ of varianten daarop konden snel starten. De huisartsen zijn al vertrouwd met die interventie en haken goed aan. Dan is de stap naar de GLI zo gezet. Huisartsen kunnen het gesprek aangaan over overgewicht en wijzen op de hulp die er is. Mensen met overgewicht worden dan goed begeleid om in hun eigen buurt iets aan hun klachten te doen. Er zijn goede contacten met professionals in het lokale sociale en beweegdomein.'

Moestuinen

Het lokale beweegaanbod is van groot belang in de gecombineerde leefstijlinterventie. Daarvoor ligt de bal bij de gemeenten. Verwijzen naar een sportschool is vaak niet de oplossing. 'De manier van bewegen moet laagdrempelig zijn,' zegt Arthur Kocken. 'Sommige mensen hebben jarenlang weinig bewogen, dan is het al een hele stap om zich bijvoorbeeld bij een wandelclub aan te sluiten. Ook een moestuin is een prettige manier van bewegen en buiten zijn. Vaak gaat het bij deze vormen van bewegen om sociale verbanden. Dat helpt om het bewegen vol te houden.'

De regio’s in

De taak van het RIVM bij gezondheidsbevordering in brede zin - en ook specifiek voor de GLI - vindt Arthur Kocken heel belangrijk. 'Het RIVM zorgt dat de informatie en kennis die er is goed ontsloten wordt. De website Loketgezondleven.nl is prima en nuttig, daar staat alles bij elkaar. Wel jammer dat de website nog niet door alle collega’s even goed gevonden wordt.'

De oplossing is volgens hem: meer de regio’s in gaan. 'Echt meedraaien in regionale werkgroepen werkt het beste. Het RIVM neemt inmiddels ook deel aan onze werkgroep. Eerder zijn we door het RIVM op weg geholpen met monitoren en RIVM’er Karlijn Leenaars gaf bruikbare informatie in een bijeenkomst. Dat vind ik heel positief. Zo krijgt het RIVM ook meer een gezicht voor gemeenten.' Met als belangrijk voordeel dat het RIVM te weten komt welke vragen in de praktijk leven en de informatie daarop kan aanpassen.

Mensen met passie

Menselijke inzet en creatieve oplossingen zijn onontbeerlijk om de interventies snel en goed in te voeren. Zo was er een leefstijlcoach die zelf is gaan rondbellen naar zorgverzekeraars en zo tot een oplossing kwam. 'Je hebt mensen met passie nodig. Mensen die niet bij de pakken neer gaan zitten, maar andere oplossingen bedenken als iets niet lukt.'

Ook wethouders kunnen het verschil maken. Wethouders Jan Kuiper van de gemeente Nieuwegein en Hetty Veneklaas van de gemeente Stichtse Vecht zijn zeer betrokken, vindt Arthur Kocken. 'Zij kijken verder dan de eigen gemeente en zien de bredere belangen. Ze geven anderen de ruimte om het op hun eigen manier te doen. Betrokken bestuurders en professionals zijn essentieel bij de invoering van de gecombineerde leefstijlinterventie.'  

Meer informatie over de gecombineerde leefstijlinterventie vindt u in de Wat werkt dossiers op Loketgezondleven.nl. Bekijk ook de video van Nell Beerens over overgewicht.

Tips van Arthur Kocken om de gecombineerde leefstijlinterventie overgewicht te laten slagen in uw gemeente:

  • Sta klaar met uw eigen lokale bewegingsaanbod. Houd het laagdrempelig. Denk bijvoorbeeld aan wandelclubs of moestuinen.
  • Zorg dat u elkaar kent. Let goed op uw eigen rol en verantwoordelijkheid als professional. Accepteer elkaars expertises. 
  • Schakel het RIVM in bij regio-bijeenkomsten. Het RIVM kan kennis op maat aanbieden.
  • Wees ondernemend. Sta open voor creatieve oplossingen van anderen of bedenk ze zelf. 

Wat is de gecombineerde leefstijlinterventie voor overgewicht?

  • De gecombineerde leefstijlinterventie voor overgewicht is een pakket aan maatregelen op leefstijlgebied, zoals gezonder eten, meer bewegen én gedragsverandering.
  • Drie erkende interventies worden aangeboden: SLIMMER, CooL en De Beweegkuur
  • Verschillende zorgprofessionals – diëtisten, fysiotherapeuten, leefstijlcoaches - kunnen een gecombineerde leefstijlinterventie aanbieden.
  • De kosten van de gecombineerde leefstijlinterventie vallen sinds 2019 onder de basisverzekering. 
  • De gecombineerde leefstijlinterventie is een van de maatregelen uit het Nationaal Preventieakkoord van VWS om overgewicht aan te pakken.