De LMRA: helpen safety checks bij het beter (h)erkennen van gevaren?
Veilig werken. Dat willen we allemaal. Het inschatten van gevaren is voor veel medewerkers echter niet altijd even eenvoudig. Interventies, zoals de Laatste Minuut Risicoanalyse (LMRA), kunnen daarbij helpen. Vaak zijn echter de vragen of aandachtspunten in een LMRA heel algemeen. Het kan voor medewerkers dan ook na het uitvoeren van een LMRA nog steeds lastig zijn om een goede inschatting van de gevaren te maken. Het RIVM heeft daarom onderzocht hoe de LMRA kan worden aangepast, zodat medewerkers gevaren beter kunnen herkennen.
Vier stappen naar veilig werken
Om te bepalen hoe het inschatten van gevaren kan worden verbeterd, is bij dit onderzoek gebruik gemaakt van het safe behaviour model. Dit model onderscheidt vier stappen:
- Waarnemen: de medewerker moet de gevaren kunnen waarnemen. Wordt het potentiele gevaar gezien? En herkent de medewerker het gevaar?
- Weten: als de medewerker het gevaar kan waarnemen moet deze ook in staat zijn in te schatten hoe gevaarlijk het kan zijn. Erkent de medewerker het gevaar?
- Plannen: vervolgens moet de medewerker een plan maken om maatregelen te nemen. Weet de medewerker welke stappen ondernomen moeten worden om het gevaar weg te nemen?
- Handelen: tenslotte moet de medewerker in staat zijn het plan uit te voeren. Zijn de juiste middelen aanwezig om actie te ondernemen en is er voldoende tijd om deze uit te voeren?
|
De LMRA en safety checks
Een LMRA is bedoeld om gevaren bij de start van de werkzaamheden te herkennen. Zodat een medewerker vervolgens actie kan ondernemen om deze gevaren weg te nemen. Specifieke werkzaamheden vragen om specifieke vragen in de LMRA. In de praktijk zijn vragen in de LMRA echter heel algemeen. Een specifiekere LMRA helpt de medewerker wellicht de gevaren beter te herkennen. Uit onderzoek van Wouter Steijn en collega’s (2019) bleek dat het toevoegen van safety checks aan de LMRA vooral ervaren medewerkers helpt de gevaren van een specifieke situatie te doorzien. Medewerkers met minder ervaring lijken juist baat te hebben bij algemene vragen voor het beter herkennen van gevaren.
Safety checks in de praktijk
Voor de ontwikkeling van de safety checks is voor dit onderzoek gebruik gemaakt van informatie uit de Storybuilder database. Daarin zijn meer dan 30.000 arbeidsongevallen opgenomen. Er zijn directe en indirecte oorzaken voor het ontstaan van deze ongevallen. Voor de specifieke safety checks in de LMRA, is gebruik gemaakt van de directe oorzaken.
De bruikbaarheid van de safety checks is onderzocht bij verschillende bedrijven. Elk bedrijf heeft de safety checks op hun eigen manier ingezet. Bijvoorbeeld door de informatie op de werkplek neer te leggen of door die uit te delen onder het personeel. Ook zijn door de bedrijven soms aanpassingen gedaan aan de safety checks om er voor te zorgen dat ze beter bij de werkzaamheden of het jargon aansloten.
De resultaten
Volgens het merendeel van de bedrijven hadden de safety checks een positieve invloed op de veiligheid. In alle stappen van het safe behaviour model werd een verbetering waargenomen. De manier waarop deze checks het beste kunnen worden ingezet is minder eenduidig. Zo gaven veel medewerkers aan dat safety checks te veel tekst bevatte. Ook nemen ze liever niet nog een checklist mee naar de werkplek. De checks zijn dan ook niet altijd ingezet bij de LMRA, maar bijvoorbeeld gebruikt in de voorbereiding tijdens het werkoverleg of een zogenoemde toolbox-meeting. Toch hadden safety checks ook een paar uur voor de start van de werkzaamheden, een positief effect op het (h)erkennen van de gevaren op de werkvloer.
Wat gaat het RIVM hiermee doen?
Het aanbieden van safety checks aan medewerkers lijkt dus zeer waardevol. Vooral in de voorbereiding zijn ze nuttig. Om organisaties te faciliteren in het gebruik van de safety checks heeft het programmateam Veilig Werken de checks opgenomen in een reeks animaties en infographics die zij voor elk ongevalstype ontwikkelen.
De effectiviteit van de LMRA en andere interventies is minder eenduidig. Het RIVM brengt daarom ervaringen uit de praktijk en wetenschappelijke inzichten over veiligheidsinterventies samen op het platform Veiligheidsinterventies.nl. U kunt hier uw ervaring met veiligheidsinterventies met andere professionals delen. En natuurlijk inspiratie opdoen door de ervaringen van andere organisaties te bekijken. Kijk voor meer informatie op veiligheidsinterventies.nl
Benieuwd naar de resultaten van dit onderzoek? Op de website staat een uitgebreidere samenvatting.