Beste Beurt
De interventie in het kort
Om gewenst veilig gedrag binnen de organisatie te bevorderen en te belonen is binnen de Koninklijke Luchtmacht de mogelijkheid gecreëerd om een medewerker een ‘Beste Beurt’-certificaat toe te kennen. Deze erkenning wordt toegekend vanuit de (direct) leidinggevenden van de bewuste medewerker en zorgt ervoor dat veilig gedrag wordt bekrachtigd vanuit de hogere niveaus binnen de organisatie en dat veilig gedrag op de radar staat van het hoger management. Het toekennen van een certificaat gebeurt binnen ieder onderdeel van de Koninklijke Luchtmacht, onder aansturingen van de commandant. De safety manager heeft een faciliterende rol. Een Beste Beurt is een laagdrempelig instrument om veilig gedrag te belonen en als voorbeeld te stellen voor anderen. Eveneens is een Beste Beurt een publieke blijk van waardering aangezien het certificaat (soms als verrassing) wordt uitgereikt op de werkplek zelf in het bijzijn van collega’s.
| Naam | Beste Beurt |
|---|---|
| Ontwikkelaar | Koninklijke Luchtmacht |
| Gebruikt in | Een grote organisatie in de luchtvaartsector |
| Aard | Het erkennen en in het zonnetje zetten van medewerkers die hebben bijgedragen aan de veiligheid |
| Toepasbaarheid | De interventie is breed toepasbaar ongeacht sector of bedrijfsgrootte |
| Aanleiding | De interventie is voortgekomen uit een rubriek in het tijdschrift Veilig Vliegen. Sinds de jaren 60 werden in dit tijdschrift onder de noemer 'Beste Beurt' werknemers in het zonnetje gezet die een bijdrage hadden geleverd aan veilig gedrag. Het tijdschrift bestaat niet meer maar de interventie nog wel. |
| Contact | Ministerie van Defensie |
Doel en beoogde doelgroep
Het doel van de interventie is om veilig gedrag op een positieve manier te stimuleren en de betrokkenheid van het (hogere) management hierbij te vergroten.
De doelgroepen van de interventie zijn de operationele medewerkers, direct leidinggevenden en het hoger management binnen het bedrijf.
Verwachte effecten
Aspecten in de organisatie waarop de interventie naar verwachting effect heeft zijn ‘communicatie’, met name op het gebied van communicatieprocessen en afspraken alsmede ‘motivatie en commitment’. Hierbij gaat het dan met name om regelovertreding en gedrag, maar ook de betrokkenheid van medewerkers bij het onderwerp veiligheid.
Invoering en uitvoering
Een Beste Beurt wordt toegekend als een medewerker: a. een positieve bijdrage heeft geleverd aan de bedrijfsveiligheid die verder gaat dan de eigen werkzaamheden; b. heeft bijgedragen aan het voorkomen van een onveilige situatie of ongeval; c. een risico voor de bedrijfsveiligheid of bedrijfsvoering heeft geïdentificeerd, gerapporteerd en of gecorrigeerd; d. suggesties of voorstellen heeft gedaan om de bedrijfsveiligheid te verbeteren of e. snel en adequaat heeft gereageerd op een onveilige situatie en/of een uitzonderlijke beslissing genomen onder (grote) druk waardoor schade aan of verlies aan mens of materieel is voorkomen of geminimaliseerd.
Een medewerker die een Beste Beurt krijgt, ontvangt een certificaat uit handen van zijn (direct) leidinggevende of hoger in het bijzijn van zijn collega’s. Dit is vaak een verrassing voor de ontvanger. Een verslag van de uitreiking wordt op intranet gepubliceerd. Hierin wordt ook een inhoudelijke toelichting op de Beste Beurt gegeven zodat collega’s hiervan kunnen leren.
De uitvoering van de interventie kan volledig zelfstandig worden. Per beste beurt is de verwachte inspanning van de verschillende betrokkenen ongeveer negen uur in totaal. Directe kosten (exclusief personeelskosten) zijn minder dan 1000 euro per beste beurt.
Inschatting effectiviteit van de interventie
De aandrager is van mening dat de doelen van de interventie deels zijn bereikt en dat de veiligheid als gevolg in enige mate is verbeterd.
De effectiviteit van de interventie is door de aandrager niet systematisch onderzocht. Wel is er sprake van een toegenomen betrokkenheid van leidinggevenden, wat onder andere te merken is doordat leidinggevenden komen met suggesties voor het toekennen van een beste beurt. Ook is opgemerkt dat sinds de interventie opnieuw is ingevoerd de meldingsbereidheid van onveilige situaties sterk is toegenomen. Echter, omdat gelijktijdig ook ander interventies zijn ingevoerd is deze toename niet met zekerheid aan het ‘Beste Beurt’ initiatief toe te schrijven.
Bron foto: Defensie.nl