Omgevingsveiligheid luchtvaart 

luchtfoto

Zaterdagmiddag 12 februari 2021 werd het Limburgse Meerssen opgeschrikt door vallende brokstukken van een vliegtuigmotor. Twee mensen raakten lichtgewond en meerdere auto’s liepen schade op. Diezelfde dag verloor een ander vliegtuig boven het Amerikaanse Denver motoronderdelen. Alhoewel beide vliegtuigen veilig zijn geland, leverde deze incidenten op de grond wel gewonden en schade op. En kunnen dergelijke incidenten relevant zijn voor omgevingsveiligheid van luchtvaart. 

Het afgelopen jaar zijn we vanuit het RIVM actief geweest om de kennis op het gebied van omgevingsveiligheid van luchtvaart weer up-to-date te maken. In het verleden zijn we betrokken geweest bij onderzoeken naar en advisering over dit thema, maar afgelopen jaren is er weinig beroep gedaan op deze expertise. het ministerie van IenW gaf vorig jaar het signaal dat ondersteuning door het RIVM op dit onderwerp weer gewenst was omdat er ontwikkelingen op het gebied van luchtvaart verwacht werden.  Door het effect van de coronacrisis op de luchtvaart was het nog wel even spannend wat er met dit onderwerp zou gebeuren. Echter, het blijft relevant om met actuele kennis en expertise het ministerie te kunnen blijven adviseren en ondersteunen.

Om dit te kunnen doen hebben we kennis opgebouwd op vier thema’s. Allereerst zijn we aan de slag gegaan met het opbouwen van een netwerk. Door een aantal interessante gesprekken met verschillende stakeholders hebben we inzicht gekregen in de verschillende belangen, ideeën en meningen rond dit onderwerp. Daarnaast hebben we ons verdiept in de wet- en regelgeving en de toepassing van het rekenmodel GEVERS waarmee de risico’s voor de omgeving van de luchthavens door het vliegverkeer inzichtelijk gemaakt worden. Ook hebben we verschillende onderzoeken naar omgevingsveiligheid van luchtvaart bestudeerd om een beeld te krijgen van de geschiedenis en ontwikkeling van dit onderwerp. 

Dit zijn zeker niet de enige relevante onderwerpen op het gebied van omgevingsveiligheid van luchtvaart. Er valt mogelijk nog veel te leren van hoe het buitenland met dit onderwerp omgaat; luchtvaart is natuurlijk bij uitstek een internationaal gerelateerd onderwerp. Ook is het interessant en relevant om verdieping te zoeken op het gebied van integrale afwegingen rondom luchtvaart, denk aan de verhouding tussen veiligheid en geluid 

Onze opgebouwde kennis hebben we reeds ingezet in lopende opdrachten. We hebben bijvoorbeeld kennis ingebracht in de procedure van de milieueffectrapportage voor wijziging van het luchthavenverkeerbesluit Schiphol (LVB-1). Ook maken we als RIVM onderdeel uit van de begeleidingscommissie voor het onderzoek naar de actualisatie van de ongevalskansen voor regionale luchthavens. 

Wij kunnen er als RIVM niet voor zorgen dat er geen vliegtuigonderdelen meer naar beneden vallen. Maar we kunnen wel nadenken over waar deze terecht zouden kunnen komen; en wat voor risico’s dat met zich mee brengt. Zo helpen we mee aan het beantwoorden van de vragen over omgevingsveiligheid van luchtvaart van nu én van de toekomst.