Terugblik op de Inspiratiedag

Op het grasveld voor KNMI was een heus festivalterrein opgetuigd met vier grote tenten. Het publiek: onderzoekers en bestuurders van onze klanten, leveranciers, collega SSC’s en Campus-medewerkers. Onder vakkundige leiding van dagvoorzitter Johan Melse begon de Inspiratiedag met keynote spreker Menno Lantinga. Hij hield zijn publiek voor dat de technische innovaties razendsnel gaan maar de vernieuwing van de organisatie daar sterk op achterblijft. Het grootste probleem is niet de technische innovaties te omarmen, maar je organisatie daar op aan te passen. Een afdeling innovatie in het leven roepen is de doodsteek voor een organisatie omdat dan iedereen kan verwijzen naar de afdeling innovatie.

Daarna waren er presentaties over uiteenlopende thema’s. Van hot trends Serious gaming en Blockchain, presentaties van SSC-Campus zelf over de werkplek van de (niet al te verre) toekomst en het Modellenplatform, tot hardcore technologische presentaties over de mogelijkheden van grafen database en linked data. En voor de benodigde mindset achter al deze inspiratie en innovatie was er een presentatie over Agile werken. Naast een lunch verzorgd door foodtrucks was er in de pauzes volop gelegenheid tot netwerken en het bezoeken van stands, de Supercomputer en het SSC-Campus Support Center.

Alle bezoekers kregen een RFID bagde waarmee ze konden meedoen aan een interactief experiment: aan het einde van de dag demonstreerde een SCRUM team mogelijkheden tot visuele presentatie van de verzamelde data.

Resultaat: wat SSC-Campus betreft een geslaagde eerste Inspiratiedag, wordt vervolgd in 2019.

 

Ontwikkelaars live in actie

Drie vliegen in één klap

Door hun interactieve live ontwikkelsessies  konden de ontwikkelaars van SSC-Campus hun werk tijdens de Inspiratiedag wél inzichtelijk maken. Door het benutten van het Internet of Things (IoT) –data verzameld uit allerlei apparaten - en met de methodiek van SCRUM werden wensen van bezoekers omgezet in datavisualisaties. Drie vliegen in één klap dus. Hieronder vertellen we meer over deze drie. Maar de ontwikkelaars zelf vonden de interactie met de bezoekers het meest inspirerend. Het samen creëren van data en door de bezoekers uit te nodigen om verzoeken voor visualisaties in te dienen en gezamenlijk te ontdekken hoeveel er mogelijk is, zelfs met een beperkte set data.  

1. Data creëren met IoT

Tijdens de inspiratiedag verzamelden we verschillende data. Via zelfgemaakte stemkastjes konden de bezoekers aangeven hoe bruikbaar dan wel inspirerend zij een stand of sessie vonden voor hun dagelijks werk. Daarnaast hebben we in alle tenten het geluidsniveau gemeten. Wellicht was dit niet helemaal wetenschappelijk verantwoord, daarom hebben we het maar vertaald naar de “reuring index”. Als laatste zwierf er een tweetal Campus Challenge Cubes over het terrein. Deze cubes gingen van bezoeker naar bezoeker en gaven hen een willekeurige challenge. Een mooie gelegenheid voor de aanwezigen om in gesprek te komen met iemand die je nog niet kent! Alle verzamelde data werd direct draadloos naar een database gezonden, klaar voor verwerking tot een aantrekkelijke visualisatie.

2. Scrum: bezoekers zetten het ontwikkelteam aan het werk

Een groot aantal bij SSC-Campus ontwikkelde applicaties komen tot stand in een scrumproces. SCRUM is een methodiek waarin in sprints van enkele weken de opdrachtgever en de ontwikkelaars in nauw overleg aan de slag gaan op basis van user-stories. Op de inspiratiedag hanteerden we ook de scrum-aanpak, al was een sprint ingekort van een paar weken naar 45 minuten. Op de inspiratiedag waren de bezoekers de opdrachtgever, of product owner in scrum termen. Iedere bezoeker kreeg de mogelijkheid om een userstory in te dienen gebaseerd op de verzamelde data. Deze user stories daagden het ontwikkelteam uit om in een kort tijdsbestek de gevraagde overzichten te realiseren

3. Datavisualisatie

Met de user-stories als uitgangspunt gingen de dotNet en front-end ontwikkelaars aan de slag om binnen 45 minuten een visualisatie te realiseren. Vanwege de beperkte tijd gebruikten ze daarbij de open source library Highcharts (https://www.highcharts.com/) voor het genereren van een fraaie grafiek of staafdiagram. De drie sprints op de inspiratiedag leverden een drietal visualisaties op om trots op te zijn. Dat 45 minuten wel erg kort is voor een sprint werd heel erg duidelijk toen de ontwikkelaars tijdens de laatste sprint nog koortsachtig doorwerkten, terwijl de introductie van de presentatie al was begonnen!

Inspirerend?

Het experiment om tijdens de  Inspiratiedag live en interactief applicaties te ontwikkelen was om te beginnen inspirerend voor alle SSC-Campus medewerkers die aan de presentatie van applicatieontwikkeling hebben meegewerkt. Niet alleen tijdens de dag zelf, maar zeker ook alle ontwikkelingen op weg er naar toe. Alleen al de samenwerking met een groot aantal afdelingen binnen SSC-Campus van idee tot uitwerking. Doordat de ontwikkelaars op de dag zelf ook nog bezoekers hebben kunnen inspireren met inkijkje in het ontwikkelproces, mogen we de eerste SSC-Campus inspiratiedag als een meer dan geslaagde dag bestempelen!

 

 

 

 

Blockchain - zoveel meer dan Bitcoin

Hoe werkt de blockchain?

De blokchain begint bij het eerste block, ook wel het Genesis block genoemd. Dit eerste block is het configuratieblock waarin wordt vastgelegd hoe de in het leven te roepen blockchain gaat werken. Het is tevens de eerste schakel in de chain.

Vervolgens leg je elke aanpassing op die initiële staat vast door voor elke wijziging een nieuwe schakel toe te voegen. Een nieuwe schakel mag alleen toegevoegd worden als het netwerk het er over eens is dat de aanpassing kan en mag en dat de staat van de oude blocks niet aangepast is.

Voordeel 1: veilig voor manipulaties

Naast de configuratiedata genereert het block een hash van de erin opgeslagen informatie. Een hash is een digitale vingerafdruk. De hash string representeert de informatie in het block en wordt verkregen door een stukje programmeercode aan te roepen. Wanneer je een aanpassing zou doen in de gegevens van het block dan zou de hashwaarde er compleet anders uit zien.

Aanpassingen aan de blockchain worden gedaan door een nieuw block toe te voegen aan het einde van de chain. Een deelnemer op het netwerk stuurt het nieuwe block naar het netwerk. In dit block wordt een nieuwe hash gecreëerd van zowel de aanpassing als de voorgaande hash van het block. Hierdoor kunnen de anderen op het netwerk het direct zien als er met de gegevens in de voorgaande blocks geknoeid is. En als dat het geval is dan accepteren ze de voorgestelde aanpassing net. Dit type netwerk heet een consensusnetwerk.

Voordeel 2: Anoniem

Een ander voordeel van blockchain is dat het netwerk niet alle historische informatie beschikbaar hoeft te hebben en moet doorlopen op fouten om de geldigheid van historische data in de chain te valideren. Het controleren van de voorlaatste hash is voldoende. Hierdoor is het niet nodig om de data zelf te controleren of mee te sturen. Dat maakt de controle relatief snel.

Voordeel 3: Geen tussenpersonen nodig

Wanneer een partij iets van waarde, zij het informatie, geld of goed, aan een andere partij ter beschikking wil stellen dan spreken we van een transactie. Bij het doen van een transactie tussen twee partijen (peer-to-peer architectuur) loopt men het risico dat één van de partijen de afspraak niet nakomt. Traditioneel  lossen we dit op met een vertrouwde tussenpersoon: de bank of de notaris bijvoorbeeld.

De blockchain architectuur werkt zonder vertrouwenspartij en het is niet noodzakelijk dat men de andere partij vertrouwt of zelfs maar kent. Bij juist gebruik kan dit ervoor zorgen dat een groot aantal transactionele processen van de overheid en van bedrijven betrouwbaarder en sneller zullen werken. Het kan zelfs leiden tot het compleet vervangen van bepaalde dienstverleners.

Wanneer kun je de blockchain technologie inzetten?

Zoals email maar één toepassing van wat je op het internet kan doen, is Bitcoin maar één toepassing van wat je met de blockchain kunt doen. Juist omdat de techniek zo nieuw is, wordt hij nog niet altijd begrepen. Blockchain is momenteel zo populair dat de techniek ook wel eens wordt toegepast waar dat niet handig is. Daarom een handreiking over wanneer het interessant kan zijn om de inzet van blockchain te onderzoeken.

Blockchain kan van waarde zijn wanneer onderstaande van toepassing is:

• Je wilt een staat, of snapshot, opslaan van een digitale representatie van waarde
• Er is gedeelde controle nodig over de aanpassingen op die waarde en de partijen vertrouwen elkaar niet. (Waarbij controle over data delen niet hetzelfde is als het delen van data)
• Centralisatie van de data is een risico
• Niemand mag zelfstandig beheer voeren over de data, of er eigenaar van zijn
• Je wilt onweerlegbaar kunnen aantonen dat er niet (onbedoeld) met de data geknoeid wordt door bijvoorbeeld een databasebeheerder of wetenschapper
• Er is sprake van een verspreid netwerk

Mogelijke voorbeelden van blockchain inzet:

• Overdracht van eigendom van digitale representaties van goederen
• Veilig online stemmen door gebruik van blockchain technologie
• Directe je opgewekte stroom verkopen aan onbekende partijen
• Identiteit en autorisatiemanagement zonder kopie van je passpoort
• Gedecentraliseerde, schaalbare on-demand rekenkracht of cloud opslag
• Social media met revenu voor de content creator
• en meer…

Aanpassingen doen op de blockchain

Een aanpassing op de blockchain werkt ruwweg als volgt:

1. Transactie: Twee partijen komen overeen dat ze van een item van waarde de eigenaar willen veranderen. Bijvoorbeeld een digitale munt of een digitale representatie van een ander item zoals eigendomscertificaat, of permissie tot inzage.
2. Block: De transactie wordt aangeboden aan de blockchain en verpakt in een block samen met andere transacties. Het block wordt verstuurd naar het gehele netwerk.
3. Validering: De nodes op het netwerk, genoemd miners[JdB2] , evalueren of de transactie mogelijk en valide is. Samen vormen zij hierover consensus.
4. Cryptografische representatie: Elk block dat gevalideerd is krijgt zijn eigen hash. Ook de hash van het vorige block wordt opgenomen, hierdoor ontstaat de chain. De hash voorkomt dat oude blocks kunnen worden aangepast.
5. Uitvoering: Wanneer voldoende nodes op het netwerk de transactie gevalideerd hebben verwisselt de digitale representatie van waarde van eigenaar.

Meer weten over de mogelijkheden van blockchain bij SSC-Campus?

Wilt u meer weten over de blockchain of wilt u weten of uw probleem door de blockchain kan worden opgelost? Neem dan contact op via info@ssc-Campus.nl

 

 

Rekenen met het ModellenPlatform

De standaard werkplek voldoet niet altijd voor een onderzoeker die data analyses uitvoert en/of zware rekenmodellen runt, omdat deze werkplek hiervoor te beperkt is qua rekenkracht (CPUs), geheugen en/of opslagcapaciteit. Daarnaast zien we dat een onderzoeker in meer of mindere mate behoefte heeft aan:

(eigen) installatie van specifieke tools en/of libraries

scheiden van ontwikkel- en productieomgeving

herleidbaarheid van resultaten structureel vastleggen

ModellenPlatform

Met het ModellenPlatform heeft u een geschikt ICT-platform voor de rekenkundige modellen of voor het uitvoeren van data gedreven onderzoek. Klanten kunnen met dit platform applicaties, modellen of data-analyses ontwikkelen, uitvoeren en beheren zónder bezig te hoeven zijn met de onderliggende ICT infrastructuur. Het ModellenPlatform wordt dan ook als een ‘Platform as a Service’ (PaaS) dienst geboden (figuur 1). Als afnemer van het ModellenPlatform vraagt u via het Webportaal rekenomgevingen per gebruiker aan. In deze rekenomgeving zijn uw databestanden en software beschikbaar. SSC-Campus zorgt voor de uitrol van rekenomgevingen, het beheer en monitoren hiervan.

Figuur 1 ModellenPlatform is een PaaS dienst

Het ModellenPlatform biedt faciliteiten op het vlak van rekenen en data met additionele ondersteuning.

Rekenen – een rekenomgeving op maat

Via het ModellenPlatform beschikt u over een werkplek met de benodigde tools en software, is uw data beschikbaar en kunt u rekenen en/of data-intensief onderzoek uitvoeren in een op maat gemaakte rekenomgeving, afgestemd op uw behoeften. Per klant of zelfs per gebruiker verschilt de rekenomgeving onder andere qua aantal virtuele servers, de hoeveelheid cores en geheugen, het type OS (Windows of Linux) en de additionele applicaties. Het ModellenPlatform ondersteunt ook RekenGrid toepassingen voor het uitvoeren van parallelle berekeningen.

De inrichting van de rekenomgeving wordt gedefinieerd en vastgelegd in een zogenaamde blauwdruk.  Deze blauwdruk is volgens de OASIS TOSCA standaard waarmee SSC-Campus al inspeelt op de mogelijkheid de rekenomgevingen geautomatiseerd uit te gaan rollen in de nabije toekomst.

U vraagt werkruimtes aan, inclusief de rekenomgeving, en iedere gebruiker, kan ook een medewerker bij een externe organisatie zijn, kan vervolgens via Internet inloggen in zijn eigen werkruimte (Figuur 2).

Figuur 2 Aanvraag en uitrol van werkruimte(s)

Datafaciliteiten

In het ModellenPlatform is de data beschikbaar vanuit de rekenomgeving op een projectomgeving, die ook toegankelijk is voor de andere gebruikers binnen het project. Voor het uitvoeren van tekst mining met bijvoorbeeld social media data, of het uitvoeren van big data analyse bijvoorbeeld met Internet of Things data, kan SSC-Campus ondersteuning bieden.

Het resultaat van een model is mogelijk weer input voor een volgend model. Zo kunt u binnen één Platform meerdere modellen opnemen en combineert u de modellen tot een modellentrein.

De herleidbaarheid van data wordt steeds belangrijker. Door het vastleggen van data provenance gegevens is, ook na jaren, duidelijk hoe het resultaat is ontstaan. Het ModellenPlatform biedt in de toekomst (2018) faciliteiten om deze provenance gegevens vast te leggen en (visueel) te raadplegen (zie voorbeeld in Figuur 3).

Figuur 3 Een voorbeeld van een visualisatie van data provenance gegevens

Bij het vastleggen van data provenance maakt het Modellenplatform gebruik van een wereldwijde standaard, W3C PROV.

Ondersteuning

Het ModellenPlatform is meer dan een hosting dienst omdat SSC-Campus ook ondersteuning biedt, bijvoorbeeld bij het gecontroleerd uitrollen van (nieuwe versies van) software en/of data. Dit gebeurt door het bieden van gescheiden OTAP omgevingen voor bijvoorbeeld ontwikkelen en productie. En SSC-Campus adviseert over de configuratie van de rekenomgeving en overlegt met leveranciers van software hierover.

Toekomst

Uiteraard ontwikkelt SSC-Campus het ModellenPlatform verder. Dit gebeurt in samenspraak met de klanten, in de Klantenraad. In een roadmap is aangegeven welke functionaliteiten nog worden toegevoegd, zie Figuur 4 voor onderwerpen in het komende jaar.

Figuur 4 Thema's op de roadmap van het ModellenPlatform

We gaan graag met u in gesprek om de onderwerpen op de roadmap toe te lichten en te bekijken of het ModellenPlatform een geschikte oplossing biedt voor u.

 

 

Linked Data

Linked Data is eigenlijk niets nieuws: het is de basis van het Semantische Web, ook wel web 3.0 genoemd. Al in 2001 presenteerde de vader van het Internet, Tim Berners-Lee dat. De onderliggende techniek (RDF, een data-modelleer standaard) stamt zelfs uit de vorige eeuw. Het geheel vormt een door de W3C organisatie vastgesteld framework: een gemeenschappelijke omgeving die het mogelijk maakt data te delen en te hergebruiken over en tussen applicaties, bedrijven en overheden.In de basis is het een stelsel van technieken die het mogelijk maakt om communicatie van machine naar machine te realiseren zonder menselijke tussenkomst. De zoekmachine Google is de meest bekende en meest gebruikte Semantische Web beschrijving.

Veel organisaties gebruiken Linked Data intern voor de ontsluiting van hun data. Randvoorwaarde voor Linked Data echter is de ontsluiting van data in een niet-gesloten formaat zoals XLS. Voor de kwalificatie van (Linked) Open Data is een 5 sterrenmodel bedacht:

*          Data is beschikbaar in een willekeurig formaat (as-is)

**        Data is beschikbaar in een machine leesbaar formaat (dus geen scan/plaatje)

***      Data is beschikbaar in een niet -gesloten formaat (dus CSV i.p.v. XLS)

****    Data is beschikbaar volgens de open standaarden van het W3C (RDF en SPARQL)

***** Al het bovenstaande mét links naar andere Linked Open Data.

(bron: http://5stardata.info/en/) 

Na een introductie van de terminologie en de werking liet Erwin Folmer van het Kadaster aan de hand van voorbeelden uit de praktijk zien hoe je Linked Data kunt gebruiken. En daar zit in de nabije toekomst de winst voor de techniek. De Nederlandse overheid zet sterk in op het gebruik van Linked Data als techniek bij de realisatie van het Digitaal Stelsel Omgevingswet. Dit is de infrastructuur voor de nieuwe Omgevingswet die medio 2019 van kracht zal wordent. Met Linked Data kunnen bijvoorbeeld teksten uit wetten, regelgeving en voorschriften van bijvoorbeeld bestemmingsplannen worden gekoppeld aan de feitelijke locatie op een kaart zodat is alle informatie met één klik beschikbaar is.

Een aantal geografische / topografische basisregistraties is al beschikbaar als linked open data:

https://brt.basisregistraties.overheid.nl,

https://brk.basisregistraties.overheid.nl,

https://bag.basisregistraties.overheid.nl.

 

Een paar praktijkvoorbeelden van wat je met deze Linked Open Data kunt:

Geef mij de BAG informatie over mijn eigen huis: https://data.labs.pdok.nl/stories/vind_een_gebouw/

Geef mij het dichtstbijzijnde mossel en oesterhabitat:

https://data.labs.pdok.nl/stories/mossel-en-oesterhabitats/

En de kracht van gelinkte data (in dit geval Kadaster en CBS): https://data.labs.pdok.nl/stories/cbs/

Voor gevorderden: het uitvoeren van een eenvoudige sparql query, op bijv. bunkers of ziekenhuize, (etc) in Nederland:

https://data.pdok.nl/yasgui

Dit zijn allemaal data verhalen op basis van sparql queries, die de kracht van het ontsluiten en bevragen van linked data laten zien.

Ook het SSC-Campus Modellenplatform dat in een andere sessie werd gepresenteerd door Dirk-Jan Griffioen maakt gebruik van dezelfde techniek. Ook voor de klanten van SSC-Campus is daarmee het belang van het gebruik van de Linked Data technieken onderbouwd. We zien uit naar de inzet van de Linked Data bij onze klanten.

Meer weten? Neem contact via info@ssc-campus.nl