Lokaal samenspel voor betere gezondheid
Preventie in de Buurt
Het aantal mensen met chronische aandoeningen, zoals diabetes en hart- en vaatziekten, in Nederland neemt toe. Een gezonde leefstijl is van belang bij het voorkomen hiervan. De meeste hulpverleners in de eerstelijnszorg, inclusief huisartsen, willen een gezonde leefstijl stimuleren, maar ervaren knelpunten bij het inzetten van deze vorm van preventie. Het RIVM Centrum Gezond Leven (CGL), het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG), de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV), het Trimbos-instituut en Pharos hebben de krachten gebundeld in het project “Preventie in de Buurt”. Het doel is om preventie op lokaal niveau (in de wijk) te versterken door de huisartsenpraktijk en de publieke gezondheid met elkaar te verbinden.
Bijeenkomsten “Preventie in de buurt”
Huisartsen, diëtisten, GGD’en, wijkteams en andere betrokkenen hebben allemaal hun eigen rol bij preventie in de buurt. In de praktijk weten zij elkaar vaak niet goed te vinden en kunnen daarmee geen gebruik maken van elkaars expertise. Om deze professionals de gelegenheid te geven elkaar te ontmoeten en om de mogelijkheden van samenwerken te verkennen zijn er in 2015 negen regionale netwerkbijeenkomsten georganiseerd verspreid over het land. De achterliggende gedachte hierbij is dat de sleutel voor gezonde en vitale mensen ligt bij samenwerken in de wijk. Waar zorgverleners en bewoners de handen ineen slaan, voelen bewoners zich gezonder en doen ze meer mee.
In eerste instantie waren er vijf bijeenkomsten, maar vanwege het succes ervan worden ze voortgezet. Regionale partners als GGD en Regionale Ondersteuningsstructuur (ROS) waren actief betrokken bij de organisatie en inspirerende regionale voorbeelden stonden centraal.
Pim Assendelft, hoogleraar Huisartsgeneeskunde aan de Radboud Universiteit Nijmegen en tevens ambassadeur voor “Preventie in de Buurt” schetste welke kansen er liggen voor verbinding van huisartsen met publieke gezondheid en welzijn en hij gaf inzicht in waarom deze samenwerking niet altijd vanzelfsprekend is. Zijn boodschap was: ‘Leer elkaar en elkaars wereld kennen’.
De deelnemers ontvingen tijdens de bijeenkomsten praktische materialen, zoals een overzicht van toe te passen interventies, de NHG-Zorgmodule Leefstijl en de infographic ‘Gezonde Wijk’ om daarmee zelf aan de slag te gaan in de praktijk.
Met ruim 800 deelnemers bleken deze bijeenkomsten in een grote behoefte te voldoen. Zoals een deelnemer het formuleerde: “Ik zit nog maar twee minuten in deze workshop met medeprofessionals en weet nu al wat zij voor mij kunnen betekenen”.
Kennis en materialen
Inspirerende lokale voorbeelden van samenwerking tussen huisartsvoorziening, publieke gezondheid en welzijn zijn samengebracht op de site Loketgezondleven.nl. Daar zijn ook diverse materialen zijn te vinden die de professionals ondersteunen bij het inzetten van leefstijlinterventies en het samenwerken in de wijk. Zo is er een overzicht van leefstijlinterventies met e-health en een infographic “Gezonde Wijk”.
De infographic ‘Gezonde Wijk’ is ontwikkeld omdat er behoefte bleek te zijn aan planmatige samenwerking op wijkniveau tussen de vele professionals - ieder met eigen doelen, kwaliteiten en plannen – die daar werkzaam zijn. De infographic maakt inzichtelijk welke stappen er in een wijk gezet moeten worden om samen met bewoners te komen tot een integraal plan. Het dient als een leidraad om inzicht te krijgen in de gezondheidssituatie van de wijk, om prioriteiten en doelen te stellen en om vervolgens te bekijken welke activiteiten nodig zijn en wie daarin een rol kan spelen.