Het Rijksvaccinatieprogramma is van de samenleving

Hans van Vliet, programmamanager van het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) bij het RIVM, hoeft niet aan te komen met het succesverhaal van polio. Die ziekte komt – dankzij het vaccin hiertegen in het RVP – vrijwel niet meer voor. “Maar er groeit nu een hele generatie op die totaal niet weet hoe de ziekte eruit ziet en hoe ernstig die is.”

Mensen bij elkaar brengen

Vaccinatie via het RVP was lang vanzelfsprekend, doordat ziektes heel zichtbaar waren in het dagelijks leven, inclusief de afname van die ziektes door vaccinatie. Zoals bekend is vaccinatie tegenwoordig veel minder vanzelfsprekend. Met als gevolg een lagere vaccinatiegraad, oftewel minder mensen die zich laten vaccineren.

De deelnemers aan de Vaccinatiealliantie, opgericht door staatssecretaris Blokhuis, willen dit patroon doorbreken. Hans van Vliet: “Mensen bij elkaar brengen, dat is het belangrijkste doel van de alliantie. We zoeken ook groepen op die niet eerder actief betrokken waren bij de vaccinatie. Vaccins zijn niet van de overheid. Iedereen heeft ermee te maken. Het RVP is van de samenleving.”

Kanker voorkomen

KWF Kankerbestrijding is een van de deelnemende organisaties aan de Vaccinatiealliantie. Sigrid Attema van KWF Kankerbestrijding: “De beste manier om kanker te bestrijden is te voorkomen dat kanker ontstaat. Dat is het meest impactvol. Voor veel soorten kanker is niet zo duidelijk hoe je het kunt voorkomen. Maar voor baarmoederhalskanker en HPV-besmetting wel. Dat kun je grotendeels voorkomen met twee keer een prik. Voor ons meer dan genoeg reden om mee te doen aan de Vaccinatiealliantie. Via brede publiekscommunicatie brengen we het belang van de HPV-vaccinatie onder de aandacht.”

Hans van Vliet: “We werken heel goed samen met KWF, met Jeugdgezondheidszorg en met al die andere partijen die betrokken zijn bij vaccinatie. Iedereen wil meewerken en meedenken.”

"Scholieren van nu zijn de ouders van de toekomst"

Jongeren

Zowel de HPV-vaccinatie als de vaccinatie tegen meningokokkenziekte zijn gericht op jongeren. “Jongeren zijn de moeilijkste groep om te bereiken met vaccineren,” zegt Hans van Vliet. Toch was de opkomst 80% bij de recente meningokokken-vaccinatie. “Het zien van de ziekte is daarbij de belangrijkste factor, denken we.” Meningokokkenziekte is een ernstige ziekte, die onder meer tot een hersenvliesontsteking of bloedvergiftiging kan leiden.

Ook de opkomst bij de HPV-vaccinatie is hoger geworden. Meisjes worden al sinds 2010 ingeënt tegen het HPV-virus omdat het baarmoederhalskanker veroorzaakt. Van de meisjes die in 2006 zijn geboren, heeft bijna 65 procent de eerste prik gehaald. Dit is het hoogste percentage sinds de invoering van de vaccinatie. “Waarschijnlijk een bij-effect van de hoge opkomst bij meningokokkenvaccinatie,” denkt Van Vliet. “Ook de campagne van KWF Kankerbestrijding droeg eraan bij. Het besef ‘vaccins beschermen’ neemt toe.”

Feiten in plaats van fabels

Sigrid Attema van KWF Kankerbestrijding ziet nog een belangrijke rol voor de leden van de Vaccinatiealliantie. “In het publieksdebat is er helaas veel ruimte voor fabels, mede onder invloed van social media. Doel in de samenwerking is zeker ook dat feitelijk juiste informatie goed beschikbaar en vindbaar is. Samen kunnen we met goed toegankelijke, afgestemde boodschappen op de juiste kanalen nog veel bereiken.”

Samenwerken met scholen

Topprioriteit voor Hans van Vliet heeft de vaccinatie van scholieren. “Bij vaccinatie tegen meningokokkenziekte en HPV is nog veel winst in de vaccinatiegraad te behalen. In andere landen werkt de overheid nauw samen met scholen bij de vaccinaties. Voor ons liggen daar kansen, want hier gebeurt dat nauwelijks. Een werkgroep vanuit de Jeugdgezondheidszorg kijkt daar nu naar. Die investering komt dubbel terug, want scholieren van nu zijn de ouders van de toekomst.”