Praktische toepassingen

Het RIVM ondersteunt regionale overheden in de voorbereiding, acute fase en nazorg bij milieuongevallen. De ondersteuning varieert van het uitvoeren van metingen en verspreidingsberekeningen tot  het opstellen van een risico inschatting voor mens en milieu. Ook stelt het RIVM kennis en informatie beschikbaar via praktische instrumenten. Een aantal voorbeelden op een rij.

Pluimradar: snelle indruk rookpluim

Het RIVM en het KNMI hebben een tool ontwikkeld die (gezondheidskundig) adviseurs gevaarlijke stoffen ((G)AGS) een snelle indruk geeft van de verspreiding van een gaswolk, zoals een rookpluim bij een brand.

De brandweer zet bij een incident met gevaarlijke stoffen vaak een ‘sigaar’ op de kaart. Pluimradar doet dat ook, maar dan dynamisch. Na het invoeren van enkele gegevens over het incident berekent Pluimradar binnen enkele minuten de verwachte verspreiding en laat zie hoe deze op basis van meteovoorspellingen beweegt. Dit helpt bijvoorbeeld bij het aansturen van meetploegen, bepalen van aanrijroutes voor hulpdiensten en beslissingen over mogelijke veiligheidsmaatregelen.

Deze tool combineert een verspreidingsberekening van het RIVM met de actuele weersverwachting van het KNMI. De toepassing is ontwikkeld door RIVM en KNMI, in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Sinds april 2017 draait een proefversie die getest is door diverse (G)AGS’en. Begin 2018 is de tool klaar voor gebruik en hopen RIVM en KNMI de toepassing breder toegankelijk te maken.

Modellen en de weerbarstige werkelijkheid

Het voorspellen van verspreiding van stoffen door de lucht is complex. Het RIVM en KNMI maken gebruik van wetenschappelijke verspreidings- en weermodellen. Metingen zullen echter altijd nodig blijven om de berekeningen te verifiëren.

Incident app

Sinds de zomer van 2016 is de app ‘Incident’ beschikbaar voor iOS en Android. De app ontsluit informatie over gezondheidsrisico’s bij incidenten met gevaarlijke stoffen. De app is bedoeld voor adviseurs gevaarlijke stoffen (AGS) van de brandweer en gezondheidskundig adviseurs gevaarlijke stoffen van de GGD/GHOR.

Met de app maakt het RIVM relevante informatie over gevaarlijke stoffen op een eenvoudige manier beschikbaar. Daarbij komen verschillende scenario’s aan bod, zoals ‘brand’, ‘persoon onwel’ en ‘onbekende stof’. Per scenario worden verschillende stappen beschreven. Die stappen zijn onder andere gebaseerd op werkafspraken tussen de organisaties die samenwerken in de bestrijding van incidenten. Ook instructies voor bijvoorbeeld het nemen van monsters met canisters zijn in de app opgenomen.

Informatie kan gemakkelijk beschikbaar worden gemaakt en worden geactualiseerd. Het systeem is daarmee flexibeler dan bijvoorbeeld een papieren handboek. Daarnaast bevat de app contactinformatie van landelijke partijen die lokale en regionale overheden kunnen inschakelen voor specifieke ondersteuning en expertise. Zo kan de (regionale) gebruiker direct vanuit de app bellen met de 24/7 telefoonnummers van de verschillende ketenpartners.

De app zal in overleg met ketenpartners verder ontwikkeld en verbeterd worden. Heb je vragen of suggesties om de app te verbeteren? Neem dan contact op via incident@rivm.nl.

Alarmtool meetnet radioactiviteit

Het Nationaal Meetnet Radioactiviteit (NMR) is een waarschuwingsmeetnet voor kernongevallen. Bij een ongeval geeft het NMR inzicht in omvang en verloop van de radioactieve besmetting, om zo goed mogelijk beschermende maatregelen voor mens en milieu te kunnen nemen.  Bij metingen boven een bepaald niveau worden RIVM en de regionale brandweer automatisch gewaarschuwd. Deze alarmering en de afhandeling van de alarmen worden geautomatiseerd met een tool.

Na een dergelijke alarmering is er snel contact zijn tussen brandweer en RIVM. De toegang tot de NMR-applicatie waarmee de meetwaarden kunnen worden gevolgd, wordt nu verbeterd. De tool maakt het mogelijk een alarm eenvoudig op tablet of smartphone te accepteren en af te handelen. Nu gaat dat nog via een speciale website. De tool zal ook de meetdata van de meetpost die het alarm geeft, tonen. Met deze tool gaat een wens van Brandweer Nederland in vervulling.Op 16 juni 2017 was er een gebruikersbijeenkomst met vertegenwoordigers van de brandweer uit de veiligheidsregio’s, de beheerders van het NMR (RIVM) en de ontwikkelaars (Technolution). Op een interactieve manier is een conceptversie van de tool getoond. De deelnemers hebben hun wensen en verbeteringen kenbaar gemaakt. Deze wijzigingen zullen worden verwerkt in de definitieve tool. Het is de bedoeling de tool in 2018 gereed te hebben voor gebruik.