Feiten en cijfers interventies

“In 2021 gaan wij indieners van interventies meer ondersteunen”

Djoeke van Dale is gezondheidswetenschapper en coördinator Kwaliteit interventies bij het RIVM. Centraal in haar werk staat de ondersteuning bij de kwaliteitsverbetering van de lokale gezondheidsbevordering.

Djoeke werkt zowel op nationaal als op internationaal niveau aan de beoordeling van leefstijlinterventies. Een leefstijlinterventie is een doordachte aanpak om gedrag van mensen te veranderen en hun omgeving te beïnvloeden met als doel gezondheid te bevorderen of ziekte te voorkomen. Met zeven Nederlandse kennisinstituten vormt het RIVM het Samenwerkingsverband Erkenning Interventies. Samen beoordelen zij interventies volgens eenduidige criteria op kwaliteit, effectiviteit en uitvoerbaarheid. Een overzicht van deze erkende interventies vind je op Loketgezondleven.nl.

Internationaal werkte Djoeke al jaren mee in een groot Europees programma CHRODIS PLUS gericht op het voorkomen en de behandeling van chronische aandoeningen.

Mijlpalen in 2020

Djoeke noemt drie mijlpalen van haar nationale en internationale werk. Allereerst is dat de bijeenkomst van alle negen commissies en de zeven directeuren van het Samenwerkingsverband die het convenant Erkenning Interventies opnieuw ondertekenden. “Het is een mooie prestatie dat we samen een gezamenlijk beoordelingssysteem hebben voor allerlei interventies uit verschillende domeinen, zoals jeugdhulp, langdurige zorg en het sociaal domein”. Met het tekenen van het convenant geven de organisaties aan de samenwerking voort te willen zetten”. Djoeke benadrukt ook het belang van een gedeeld beoordelingssysteem voor GGD’en en gemeenten: “Zo kunnen GGD’en en gemeenten ervan uitgaan dat interventies op dezelfde manier beoordeeld zijn. Dat maakt het ook makkelijker om een integraal pakket aan erkende interventies samen te stellen met interventies vanuit de verschillende domeinen.

Ten tweede: om erkende interventies meer en beter onder de aandacht te brengen, organiseert het RIVM minicampagnes Ga voor impact, kies erkende interventies rondom een thema. Dit jaar was de beurt aan rookinterventies. Djoeke: “Een onderdeel van deze campagne was de Webtalkshow Rookvrij. Ervaringsdeskundigen van gemeenten en uit het onderwijs gaven tips en adviezen hoe te zorgen voor een rookvrij schoolterrein. Het webinar was actueel voor scholen, omdat hun schoolterrein vanaf 1 augustus rookvrij moest zijn. Uit de evaluatie bleek dat de 100 kijkers vanuit gemeenten, GGD’en en het onderwijs positief waren over onze online bijeenkomst. Doordat we het webinar goed deelden via online kanalen is de video na afloop nog zo’n 100 keer bekeken.

Als derde noemt Djoeke het Europese CHRODIS PLUS waarin 25 landen werkten aan de implementatie van interventies gericht op het voorkomen en behandelen van chronische aandoeningen. Djoeke leidde het deelproject dat zich richtte op het verzamelen van kennis over succesfactoren voor intersectorale samenwerking. Hierbij werken verschillende sectoren (bijvoorbeeld naast gezondheidszorg, ook ruimtelijke ordening, onderwijs en welzijn) samen aan het verbeteren van de gezondheid van inwoners van een gemeente, regio of land. De landen formuleerden onder leiding van het RIVM aanbevelingen en strategieën voor succesvolle intersectorale samenwerking.

Vooruitblik 2021

In 2021 gaat de afdeling Gezond Leven na of zij het proces van erkenning kunnen verbeteren. Bijvoorbeeld door te zorgen voor meer contact tussen erkenningscommissies en indieners van interventies. “Gesprekken met indieners zijn belangrijk. Het overbruggen van afstand tussen de indieners en de commissies leidt tot een kwaliteitsverbetering van interventies en de beoordeling.”

“Daarnaast ontwikkelen we een e-learning voor indieners die hen helpt bij het beschrijven van hun interventie voor de erkenningsaanvraag. Na het volgen van de e-learning hebben de indieners hun interventiebeschrijving voor het overgrote deel klaar om in te dienen. Zo helpen we met beschrijven en maken we het ook nog leuker om te doen.

Als laatste punt noemt Djoeke de activiteiten rond het in kaart brengen van werkzame elementen van interventies in de ‘Wat werkt dossiers’ op Loketgezondleven.nl. Dit zijn beknopte overzichten die voor specifieke thema’s en doelgroepen laten zien wat werkt, wat niet werkt en wat we nog niet zeker weten. “Komend jaar werken we samen met Rutgers en Soa Aids Nederland aan een Wat werkt dossier over Seksuele gezondheid en preventie van tienerzwangerschappen en met Trimbos aan een Wat werkt dossier Drugspreventie. Ook leveren we een bijdrage in het preventieprogramma van ZonMw over Werkzame elementen”.

Cijfers

  • 326 erkende interventies staan op Loketgezondleven.nl. Hiervan zijn 73 interventies erkend als Effectief (eerste, goede of sterke aanwijzingen), 164 Goed onderbouwd en 89 Goed beschreven.
  • Top vijf meest geraadpleegde interventies op Loketgezondleven.nl:

1. CooL* (13.000 keer bekeken)

2. Beweegkuur* (10.740 keer bekeken)

3. SLIMMER* (8.930 keer bekeken)

4. Sociaal Vitaal (1.835 keer bekeken)

5. SMARTsize (1.769 keer bekeken)

* gecombineerde leefstijlinterventie

  • Eigenaren dienden vooral interventies in op de thema’s:

1. Seksualiteit

2. Psychische gezondheid

3. Bewegen en voeding

4. Gezonde leefstijl algemeen

  • De deelcommissies beoordeelden 55 interventies voor Goed onderbouwd en Effectief; praktijkbeoordelaars beoordeelden 13 interventies voor Goed beschreven in 2020.

Contact

Djoeke van Dale (djoeke.van.dale@rivm.nl)