De kracht van verbinding
Jaaroverzicht CvB 2015
April 2016 | Centrum voor Bevolkingsonderzoek
https://magazines.rivm.nl/2016/04/de-kracht-van-verbinding
10 jaar CvB
Op 4 februari 2006 opende het Centrum voor Bevolkingsonderzoek voor het eerst haar deuren bij het RIVM. Een overzicht in vogelvlucht. Lees meer
10 jaar RIVM-CvB: een terugblik
Terugblik met drie professionals van het eerste uur:
- Arjan Lock, medisch adviseur Bevolkingsonderzoeken
- Guido de Valk, arts en voorzitter van de programmacommissies Borstkanker en Baarmoederhalskanker
- Mark Steinbusch, bestuurder van screeningorganisatie Bevolkingsonderzoek Zuid
Samenwerking tussen VWS en CvB
De minister van VWS is eindverantwoordelijk voor het Nationaal Programma Bevolkingsonderzoek en is de opdrachtgever van het RIVM-CvB. Hoe bevalt deze relatie? En wat kenmerkt de samenwerking?
Een gesprek met Angelique Berg, directeur-generaal Volksgezondheid bij VWS.
Tien jaar in cijfers
De ontwikkelingen van alle acht screeningsprogramma’s en het Nationaal Programma Griepprik van de afgelopen 10 jaar zijn uitgewerkt in grafieken.
CvB en de kracht van verbinding
Het voorbereiden, in gang zetten en uitvoeren van bevolkingsonderzoeken vraagt kennis en inzet van talloze partijen. De verbinding van al die partijen vormt de kracht van de bevolkingsonderzoeken.
‘Patiënten reageren vaak zwart-wit’
Ook huisartsenpraktijken hebben te maken met bevolkingsonderzoeken. We vroegen doktersassistente Femke Klinkenberg naar haar ervaringen hiermee in de praktijk.
‘Onderwerp staat meteen op de kaart’
Als verloskundige en VU-onderzoeker komt dr. Janneke Gitsels-van der Wal geregeld in aanraking met het onderwerp bevolkingsonderzoeken. Vijf vragen over haar ervaringen hiermee in de praktijk.
‘Het RIVM-CvB denkt mee’
Mark Steinbusch is de bestuurder van screeningorganisatie Bevolkingsonderzoek Zuid en heeft vanuit deze rol – al jarenlang – veelvuldig contact met het RIVM-CvB. Wat betekent het RIVM-CvB voor zijn organisatie? Hoe is de samenwerking? En hoe heeft de relatie zich in de loop der jaren ontwikkeld?
‘Het schuurt wel eens’
Het RIVM-CvB en het RIVM-DVP (Dienst Vaccinvoorziening en Preventieprogramma’s), zijn beide werkzaam ten behoeve van de volksgezondheid. Wat tekent deze relatie? Wat houdt deze dienst bezig? En wat zijn de uitdagingen voor de toekomst? Een gesprek met Ellen Soeters, hoofd van het RIVM-DVP.
2015 in beeld
PNS Conferentie
Op 14 april 2015 kwamen ruim 350 betrokken professionals, beleidsmakers, overheidsvertegenwoordigers en onderzoekers bij elkaar in Media Plaza om over de impact van innovatie in discussie te gaan
25 jaar bevolkingsonderzoek borstkanker
In 2015 was het 25 jaar geleden dat het bevolkingsonderzoek borstkanker van start ging. In de tijdlijn 25 jaar bevolkingsonderzoek borstkanker 1990 – 2015 vindt u de belangrijkste mijlpalen. Een uitgebreide tijdlijn staat op rivm.nl/media/25jaarbvbk.
Hielprik in Caribisch Nederland
Vanaf 26 oktober 2015 is voor alle pasgeboren baby's op Sint Eustatius en Saba de hielprikscreening ingevoerd. De hielprikkaarten met het bloed worden naar Nederland gestuurd en daar gescreend op 17 aandoeningen. Bonaire was al per 1 januari 2015 gestart met de hielprik en daarmee is de hielprikscreening in Caribisch Nederland een feit.
Eerste resultaten bevolkingsonderzoek darmkanker
In het eerste half jaar na de invoering van het bevolkingsonderzoek darmkanker is bij 763 deelnemers darmkanker gevonden. Dit blijkt uit een onderzoek van het Erasmus MC en het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis in opdracht van het RIVM. Hiervoor zijn de gegevens van 190.000 genodigden geanalyseerd. Het deelnamepercentage aan het bevolkingsonderzoek was 68%.
Thema's 2015
Innovatie, communicatie en aanbestedingen zijn belangrijke thema's bij de organisatie van bevolkingsonderzoeken en screeningen. Ook in 2015 waren dit belangrijke aandachtspunten.
Innovatie
Innovatie is een traject van jaren. Dat heeft alles te maken met het feit dat een nieuw middel of methode – denk aan een nieuwe test voor een van de screeningsmethoden of bevolkingsonderzoeken – bewezen veilig en doeltreffend moet zijn. Dat kost tijd. In vogelvlucht laten we zien welke stappen nodig zijn voor concrete innovatie en waarom er zoveel tijd mee gemoeid is.
De discipline van aanbestedingen
De Europese Aanbestedingswet maakt dat ook het RIVM-CvB opdrachten moet aanbesteden. Een intensief traject dat soms onvermijdelijke obstakels kent.
Communicatie
Een van de taken van RIVM-CvB is om te communiceren met het publiek, de professionals en andere stakeholders. Het doel hiervan is om de bevolkingsonderzoeken en screeningen zo goed mogelijk te laten verlopen en burgers een geïnformeerde keuze te bieden.
Woordvoering en issues
Het werk van het Centrum voor Bevolkingsonderzoek is openbaar. Communicatie met de verschillende stakeholders, waaronder het publiek, is dan ook essentieel. Een interview met Harald Wychgel, persvoorlichter bij het RIVM en Coen Berends, communicatieadviseur bij het RIVM-Centrum voor Bevolkingsonderzoek (RIVM-CvB). Over ‘woordvoeringslijnen’ en ‘issuemanagement’.
Programma's uitgelicht 2015
Een korte samenvatting van de belangrijkste gebeurtenissen uit 2015.
Screeningen bij pasgeborenen
Sinds 2006 is het screeningspakket bij pasgeboren kinderen uitgebreid met een gehoorscreening. De gehoortest wordt meestal samen met de hielprik thuis uitgevoerd.
Programma grieppreventie
In Nederland is in 1997 het Nationaal Programma Grieppreventie (NPG) ingevoerd, met als doel complicaties en sterfte als gevolg van influenza te voorkomen. Op advies van de Gezondheidsraad worden mensen die extra risico lopen uitgenodigd om zich gratis te laten vaccineren.
Zwangerschaps-screeningen
Vrouwen in Nederland kunnen ervoor kiezen om aan het begin van hun zwangerschap te worden gescreend. Het RIVM-Centrum voor Bevolkingsonderzoek (RIVM-CvB) regisseert de uitvoering van deze screeningsprogramma’s.
Bevolkings-onderzoeken
Het RIVM-Centrum voor Bevolkingsonderzoek (RIVM-CvB) coördineert in opdracht van het ministerie van VWS de bevolkingsonderzoeken borstkanker, baarmoederhalskanker en darmkanker.
'Vernieuwingen houden ons bezig'
Het RIVM-CvB maakt zich op voor de toekomst. Wat is haar missie? En wat staat deze organisatie nu en de komende jaren te wachten? We vroegen het aan Barbara Hoebee, hoofd van het RIVM-CvB.
'Vernieuwingen houden ons bezig'
Het RIVM-CvB maakt zich op voor de toekomst. Wat is haar missie? En wat staat deze organisatie nu en de komende jaren te wachten? We vroegen het aan Barbara Hoebee, hoofd van het RIVM-CvB.
Hoe ziet uw organisatie er op dit moment uit?
‘We zijn een platte organisatie waar zo’n 35 mensen werken. Van programmacoördinatoren en projectondersteuners tot adviseurs en communicatieprofessionals. We doen geen wetenschappelijk onderzoek, maar zijn een kennisintensieve organisatie met een regietaak. Zo’n tachtig procent van de medewerkers is academisch geschoold. Daarnaast werken we veel met externe partijen. Zo laten we het monitoren van de bevolkingsonderzoeken door onafhankelijke partijen doen.’
Wat is de missie van het RIVM-CvB? Wat is jullie bestaansrecht?
‘We zijn de regisseur van de door de overheid aangeboden landelijke bevolkingsonderzoeken. We geven helderheid over wat de kaders zijn voor de uitvoering van de bevolkingsonderzoeken. Daarnaast verbinden we de partijen die deel uitmaken van dit beleid- en uitvoeringsveld. We gaan daarbij proactief te werk en bieden waar nodig ondersteuning. Ook produceren, bundelen en ontsluiten we in samenspraak met ketenpartners de benodigde kennis en deskundigheid. Dit alles met één doel: het behalen van gezondheidswinst dan wel het bieden van handelingsopties voor de burger. En dat alles van goede kwaliteit en tegen redelijke kosten.’
Wat betekent het RIVM voor uw organisatie, en omgekeerd?
‘Voor ons betekent het RIVM dat we als kleine organisatie onderdeel uitmaken van een gerenommeerd instituut. Daar hebben we profijt van. We kunnen gebruik maken van hun kennis en - naar de buitenwereld toe – van hun naam. Omgekeerd komt de aandacht voor bevolkingsonderzoeken ook automatisch terecht bij het RIVM. Daarnaast hebben we te maken met grote geldstromen en complexe inkoopzaken. Denk aan aanbestedingen van testen. Dat kan interessant zijn voor de inkoopafdeling van het RIVM en een uitdaging bieden waarvan het RIVM kan profiteren.’
Wat houdt uw organisatie de komende jaren bezig?
‘We worden vooral in beslag genomen door grote vernieuwingstrajecten. Het bevolkingsonderzoek darmkanker moet verder worden geïmplementeerd, we zijn druk bezig met de implementatie van het vernieuwde bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker, we moeten een uitvoeringstoets opleveren voor de uitbreiding van de hielprikscreening, en er loopt nog een groot onderzoek naar de NIPT voor de screening op downsyndroom. Kortom, grote trajecten die ons nu en de komende jaren flink zullen bezighouden. Daarnaast zijn we druk doende om de ICT-systemen voor bevolkingsonderzoeken toekomstbestendig te krijgen en werken we voortdurend aan het borgen van kwaliteit en goede communicatie voor burgers en professionals.’
Tot slot. Hoe ziet u de toekomst van het RIVM-CvB? Waar zitten de uitdagingen?
‘Er komt veel werk op ons af. We zullen onze rol als regisseur dan ook nog strakker moeten gaan vormgeven. We zullen nòg meer gaan sturen op kaders en minder uitvoerende taken op ons nemen. Verder zullen we ervoor moeten zorgen dat we ook in de toekomst de juiste experts in huis hebben om nieuwe uitdagingen goed aan te kunnen. Dat betekent dat we ons netwerk op orde moeten hebben en moeten onderhouden, zodat we weten wat er speelt en snel en op het juiste moment de juiste expertise vanuit het netwerk kunnen inzetten.’